تابناک/ تا به حال به این مسأله فکر کردهاید که چه میزان از درآمدهای ارزی فدراسیون فوتبال به خاطر اشتباهات و سهلانگاری مدیران در ۴ سال گذشته از بین رفته است؟ ما به شما میگوییم. یک میلیون و ۸۵۹ هزار دلار به علاوه ۲۱۰ هزار یورو و ۷۲ هزار فرانک سوییس؛ آن هم فقط برای هفت پرونده! اگر این مبالغ ارزی را به ریال با قیمت بازار آزاد تبدیل کنیم به عدد حیرت انگیز ۴۵ میلیارد و ۷۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان میرسیم. تازه اعداد و ارقام شکایت ۶.۵ میلیون یورویی مارک ویلموتس از فدراسیون فوتبال و فجایع مربوط به این پرونده را در این محاسبات و بررسی لحاظ نکردهایم.
جزئیات اتلاف سرمایههای ارزی فوتبال ایران اما به چه شکل است؟ علی کفاشیان برای ۷۹ هزار دلار آن ۵ سال توسط کمیته اخلاق محروم شد و محرومیتش توسط کمیته استیناف به یک سال کاهش پیدا کرد. منتهی برای پروندههای دیگر هیچ نهاد و رکن قضایی به اشتباهات و ابهامات مدیریتی رسیدگی نکرد. این اعداد و ارقام واقعیتهای تلخی است که نهادهای نظارتی، اعضای مجمع عمومی و رسانهها به راحتی از کنار آن عبور کردند. درباره بسیاری از این موارد البته افشاگری رسانهای انجام شده منتهی وقتی همین ۷ پرونده را در کنار هم قرار میدهیم به عددهای سرسام آوری میرسیم.
علی کفاشیان و عباس ترابیان به خاطر گم شدن ۷۹ هزار دلار پول حق پخش تلویزیونی توسط کمیته اخلاق ۵ سال محروم شدند. سپس کمیته استیناف حکم آنها را به ترتیب به یک و سه سال کاهش داد. کسی اما نفهمید تکلیف ۷۹ هزار دلار پول گمشده پخش بازی ایران و گوام چه شد. ترابیان تأکید کرده ایمیل او را هک کردهاند و با اعلام شماره حساب به نام شرکتی جعلی ceramic planet عملاً مقدماتی را فراهم کردهاند که پول توسط شرکت mp silva به حساب اعلامی واریز شود. در آن مقطع مدیران فدراسیون اقدامات حقوقی برای شکایت از متخلفان و پیگیری این پول را انجام ندادند و همین پرونده باعث محرومیت علی کفاشیان و عباس ترابیان شد. تخلف فدراسیون فوتبال و باشگاه ملوان بندر انزلی در عقد و ثبت قرارداد بازیکنی کروات به نام ایگور ویتزر در فصل۹۲ هم در زمان خودش بازتاب گستردهای در رسانهها داشت و به محرومیت مسئول صدور آیتیسی کمیته روابط بینالملل فدراسیون فوتبال منجر شد. در آن مقطع محمدصادق درودگر مدیرعامل باشگاه ملوان بود و مدیران مرتبط با این پرونده بدون اینکه آیتیسی این بازیکن را دریافت کرده باشند با او قرارداد بسته و به تبع دریافت نکردن آیتیسی، این انتقال را در سیستم تیاماس هم ثبت نکرده بودند.
این تخلف آشکار باعث شد که فیفا فدراسیون فوتبال را ۲۲ هزار فرانک سوییس جریمه کند و مدیران فدراسیون هم در نامه به فدراسیون جهانی خواستند که این مبلغ را از پولهای ایران در فیفا کسر کنند. باشگاه صنعت نفت آبادان دراگان اسکوچیچ را به خاطر عدم پایبندی به توافقنامه فسخ قرارداد با این باشگاه در فیفا به پرداخت ۱۴۰ هزار دلار محکوم کرد. فدراسیون در زمان مذاکره با مربی کروات به او قول داده بودند یا مشکل شکایت صنعت نفت را حل یا خودشان این پول را پرداخت میکنند. این اتفاق در شرایطی رخ داد که اسکوچیچ به تعهد خود با نفت آبادان پایبند نبود و این مسأله ربطی به فدراسیون و تیم ملی نداشت. اسکوچیچ چند وقتی میشود فدراسیون را تهدید کرده اگر جریمه را پرداخت نکنند قرارداد خود را فسخ خواهد کرد. حالا فدراسیونیها باید شفاف بگویند بر اساس کدام منطق و مبنای مدیریتی تعهد رسمی و کتبی دادند 140 هزار دلار جریمه اسکوچیچ به خاطر فعالیت در تیم سابقش را پرداخت کنند؟ حالا هم فیفا سرمربی تیم ملی ایران را محکوم کرده است و باید این مبلغ هنگفت پرداخت شود.
کارلوس کیروش 20 درصد پاداش 8 میلیون دلاری صعود ایران به جام جهانی را دریافت کرد یا 10 درصد؟ او طبق قراردادی که بعد از جام جهانی 2014 با علی کفاشیان رئیس فدراسیون فوتبال امضا کرد، توافق داشت که اگر ایران به جام جهانی روسیه صعود کرد ۱۰ درصد پاداش فیفا را دریافت کند. منتهی اسناد مالی فدراسیون جهانی نشان میدهد که به جای ۸۰۰ هزار دلار، مبلغ یک میلیون و ۶۰۰ هزار دلار به حساب کیروش واریز شده است. مدیران فدراسیون در اطلاعیه رسمی پاداش ۲۰ درصدی کیروش را تکذیب کردند اما مهدی تاج در برنامه زنده تلویزیونی فوتبال برتر تأیید کرد که هیأت رئیسه مصوب کرد از پاداش جام جهانی ۲۰ درصد به کیروش برسد.
اینکه چه کسی راست میگوید معلوم نیست اما قابل اعتمادترین حرف را اسناد فیفا میزند که نشان میدهد کیروش ۸۰۰ هزار دلار پاداش اضافه از قرارداد اولیهاش دریافت کرده است. کارلوس کیروش بعد از جام ملتهای آسیا ۲۰۱۹ از فدراسیون فوتبال به فیفا شکایت و توانست ایران را محکوم به پرداخت ۲۰۰ هزار یورو پاداش کسب مقام سومی این رقابتها کند. آن هم در شرایطی که تیم ملی بعد از شکست به ژاپن در نیمه نهایی حذف شد و بازی ردهبندی برگزار نشد. اشتباه عجیب مدیران اما این بود که بدون خواندن آییننامه اجرایی مسابقات که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، بند پاداش ۲۰۰ هزار یورویی برای کسب مقام سومی جام ملتها را در قرارداد 6 ماهه کیروش قرار دادند و در نهایت محکوم به پرداخت این پول به اضافه 5 درصد سود و پرداخت ۲۵ هزار فرانک هزینه دادرسی شدند. جالب اینجاست که بدانید برای دریافت ریز جزئیات حکم فیفا هم یک ۲۵ هزار فرانک دیگر هم پرداخت شد تا به دادگاه CAS اعتراض شود. منتهی با مصاحبههای محمود اسلامیان عضو هیأت رئیسه که این پول حق کیروش است، فدراسیون قید شکایت به دادگاه CAS را زد و بعد اعلام شد که کیروش بخشی از پولش را به یک خیریه در مشهد بخشیده است اما جزئیات مالی این توافق به هیچ عنوان رسانهای نشد. درآمد ایران از مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی یک میلیون دلار بود. در آن مقطع با هماهنگیهای صورت گرفته فیفا پول را به کنفدراسیون فوتبال آسیا داد تا AFC معادل یورویی این مبلغ را به شماره حساب اعلامی فدراسیون فوتبال در مالزی پرداخت کند.
در اشتباهی عجیب کنفدراسیون همین پول را به صورت دلاری به حساب ایران واریز کرد و باعث شد آمریکا این مبلغ را بلوکه کند. به دنبال این فاجعه یک تیم حقوقی از ایران وKOBRE&KIM شرکت حقوقی طرف قرارداد AFC به دادگاه برای آزاد کردن پول شکایت کردند. در سال ۲۰۱۳ رأی پرونده به نفع ایران صادر شد و در سال ۲۰۱۴ پول به حساب AFC رفت. از این پول اما در سال ۲۰۱۷ تنها حدود ۲۸۰ هزار دلار به فدراسیون فوتبال از سوی AFC پرداخت شد و نزدیک ۷۲۰ هزار دلار این مبلغ به شرکت حقوقی طرف قرارداد AFC رسید. یعنی چند سال تلاش کردیم تا یک میلیون دلار پول بلوکه شده فوتبال ایران را آزاد کنیم اما بیش از ۷۰۰ هزار دلار آن را از دست دادیم و هیچ شفافسازی و پیگیری حقوقی در این پرونده نشد و انگار قرار هم نیست بشود.
اوایل اسفند ماه ۱۳۹۸ بود که در خبری رسمی مشخص شد که کنفدراسیون فوتبال آسیا به علت صدور مجوز حرفهای نادرست برای تیمهای ایرانی، فدراسیون فوتبال ایران را مبلغ ۱۲۰ هزار دلار جریمه کرد که از این مبلغ 80هزار دلار تعلیقی است و در صورت تکرار این تخلف در دو سال آینده، فدراسیون فوتبال علاوه بر پرداخت این مبلغ، مشمول جرایم بیشتری میشود. این پرونده به خاطر همان سندسازیهای دروغین برای صدور مجوز حرفهای باشگاهها بود که نه تنها به حیثیت فوتبال ایران لکه وارد کرد، بلکه چنین جریمه سنگینی به فدراسیون تحمیل کرد. یعنی یک سهل انگاری مدیریتی دیگر و جریمه سنگین ارزی!