عصرایران ؛ مهدی شادمانی - درخواست برای دخالت رییس جمهور و وزیر ورزش در فوتبال از آن دسته کارهایی است که هیچ روزنامه نگاری نباید زیربارش برود؛ مخصوصا روزنامه نگارهایی که تعلیق فوتبال ایران را دیده اند. اما ارقامی که این روزها برای جابه جایی بازیکنان پرداخت می شود عجیب تر از آن است که بشود آنها را دید و ساکت نشست.
اگر قرار باشد یک مرور ساده به ماجرای پول دارشدن فوتبال بکنیم به روزهای سرازیر شدن پول به فوتبال در دولت نهم می رسیم. جایی که باشگاه های صنعتی با استفاده از بندهای قانونی و غیرقانونیمسیری برای به دست آوردن پول پیدا کردند . در همه این دوران به دلیل ساختار محکم و برنامه ریزی درست، سپاهان تیم اول پولدار بود و بعد از آن تیم هایی چون فولاد و ذوب آهن و مس کرمان و ... قرار داشتند.تیم هایی که به مسیرپول رسیده بودند.
البته که در تمام این سال ها هیچ وقت پرسپولیس و استقلال بی پول نبودند. آنها هرچند زورشان به سپاهان نمی رسید و اگر مثلا سپاهان عماد رضا را می خواست به دست می آورد اما سرخابی هم با روش بدهی روی بدهی گذاشتن میلیاردی خرج کردن را تجربه کردند.
تراز منفی 70 میلیاردی که دوباشگاه سرخابی دارند به وضوح نشان می دهد که انها خیلی هم از رقبای صنعتی عقبتر نبوده اند.با این تفاوت که تیم های صنعتی قراردادهایشان را از پول مردم داده اند اما پرسپولیس و استقلال بدهی هایشان را نگه داشته اند تا یک روز دیگر از جیب مردم بدهند.
در همین بین به فهرست پولدارها تراکتورسازی هم وارد شد. تیمی که به ارگانی نیمه دولتی واگذار شد و در همه این سال ها نه بیشتر که پابه پای صنعتی ها و سرخابی ها خرج کرده است.اما آنها هم تنها نبودند و رسما کار به جایی رسید که همه تیم های لیگ برتری دست شان به بیت المال رسید. هرکدام به شیوه ای . یکی شرکت نیمه دولتی . دیگری شهرداری شهر ، آن یکی استانداری و یکی دیگر بودجه رسمی.
در این مسیر تقریبا هراثری از تیم های غیردولتی بوده پاک شده و تیم هایی مانند استیل آذین و داماش از صحنه فوتبال حذف شده اند و فقط مانده تیم هایی که از مسیری راه به پول دولتی دارند.
راه 5 ساله پرداخت از جیب مردم رقم فوتبالیست ها را از 100میلیون به میلیارد رساند. رقم هایی میلیاردی که حدود از دویا سه سال قبل کم کم توانایی پرداختش پایین آمد.
دولتی ها در بخش ورزش نهم و دهم تلاش زیادی کردند تا پول صنعتی را از فوتبال خارج کنند اما عملا زورشان نرسید. هرچند که دغدغه اصلی شان بیش از هر چیز افزایش قدرت خرید تیم های سرخابی تحت نظارت خود بود اما استدلال شان تاحدی درست بود.
طبق تئوری موجود ؛ پرسپولیس و استقلال پرطرفداراترین تیم های ایران هستند و اگر قرار باشد سودی از جیب بیت المال پرداخت شود لابد باید با یک تقریبی تعداد هوادارها هم در نظر گرفته شود. اما اساسا از آن جایی که هیچ کسی موافق خرج کردن پول ازجیبش برای تیم های باشگاهی نیست و اگر بخواهد می تواند این کاررا به شکل دیگری بکند کل کاراشتباه بود.
در دولت یازدهم کار به سمت دیگری پیش رفت. کاهش نقدینگی بسیار زیاد نزد دولت و فشار زیاد به بخش های مختلف سبب شد تا در سال های اخیر رقم قراردادها تا حد بسیارزیادی کنترل شود. مخصوصا امسال که سپاهان سقف قراردادی 750 میلیون تومانی گذاشت و نشان داد متمول ترین باشگاه ایرانی یک دهه اخیر هم دچار شرایط بد مالی شده.
هرچند که همچنان پرداخت 750 میلیون تومان از پول مردم به فوتبالیست ها عجیب به نظر می رسد اما تیم هایی مانند پرسپولیس و استقلال و تراکتورسازی گوی رقابت را از سپاهان ربوده اند و به جان نقل و انتقالات افتادند.
در بحث نقل و انتقالات البته مسائل دیگری از جمله کیفیت هم اهمیت دارد. اینکه مثلا به چه دلیلی قیمت وحید امیری اینقدر زیاد می شود یا کنعانی زادگان اینقدر پول می گیرد و فیلان و فیسار . اما آنچه امروز اهمیت دارد رقمی درشتی است که در نقل و انتقالات از جیب مردم پرداخت می شود. پرسپولیس ، استقلال و تراکتورسازی پیش می روند و سایر تیم ها هم در سایه این 3 تیم می تازند.
شاید در این بین خرید یک بازیکن دو میلیاردی زیاد به چشم بیاید اما به هرحال 11 بازیکن 750 میلیون تومانی هم رقم عجیب و غریبی را تولید می کنند که ورزش ایران توانایی پرداخت اش را ندارد ونباید داشته باشد.
در این بین حتی مباحث خصوصی سازی هم باید در نظر گرفته شود. اینکه شاید اگر صداوسیما حق پخش تلویزیونی تیم ها را پرداخت کند قدرت خرید برخی و فقط برخی تیم ها شاید تا 10 میلیارد برای یک بازیکن هم بالا برود. اما فعلا که صداوسیما هم مانند بخش های دیگر دولتی به حجمی از هزینه های سربار رسیده که توانایی پرداخت قرانی بیشتر به فوتبال یا ورزش دیگر نداد. و وقتی پولی نیست که پرداخت شود برای چه دلیلی باید بازیکنان میلیاردی بگیرند؟
اصلا یک سوال مهم؛
اگر فوتبالیست ها پول میلیاردی نگیرند می خواهند چه کار کنند؟
می خواهند بروند اروپا؟ خب بروند. اینکه به نفع فوتبال ایران است .
می خواهند بروند کشورهای عربی؟ آنجا که دیگر راهشان نمی دهند و رفته هایشان هم برگشت خورده اند.
می خواهندچه کار کنند؟
اصلا امسال مگر همه تیم های لیگ برتری بدون ملی پوشان پرتجربه بسته نشدند؟
مگر پرسپولیس و استقلال پر ازبازیکنان جوان نبودند؟
چه اتفاقی افتاد؟
غیر از این بود که هم لیگ برتر هیجان انگیز تر برگزار شد هم استادیوم ها پرتر بود؟
برخلاف تئوری ای که بازیکنان و مربیان و دلال ها پی گیری می کنند. خروج پول های میلیاردی از جیب بازیکنان هیچ اتفاق بدی را رقم نخواهد زد. اگر تیم ها یک دهم هزینه نقل و انتقالاتشان را به اجبار به یک مربی درست و درمان برای تربیت بازیکن بدهند اتفاق بسیار بهتری رخ خواهد داد. چه در بحث باشگاهی و چه در بحث ملی .
رسیدن به این مسیر اما یک عزم محکم می خواهد.
یک عزم محکم برای اینکه ورود پول میلیاردی به حساب های بازیکنان را کنترل کند. شاید همین امروز هم بشود دیکتاتور مابانه و فراقانونی جلوی همه چیز را گرفت. شاید لازم باشد وزیر ورزش و رییس جمهور فکری به حال این روزها بکنند. اصلا مگر غیر از این است که باشگاه هاقراردادشان را امضا کرده اند؟ شاید بد نباشد با یک دستور رییس جمهور پرداخت قرارداد به بازیکنان محدود شود. همگی یک چهارم یا یک دهم . هر کسی هم که نخواست برود در لیگ هایی خارج ازایران بازی کند.منتها برای همه نه برای این باشگاه آری و آن یکی نه. حداقل این تصور وجود دارد و باید اصلاح یا رفع ابهام شود.
آقای رییس جمهور ، آقای وزیر ورزش ، مردم ایران نه توان پرداخت چنین پولی را از جیبشان دارند ونه علاقه ای دارند که پول در فوتبال باشگاهی برای بازیکنان هزینه شود. لطفا در پرداخت پول به بازیکنان دخالت کنید. حتی اگر لازم است قانونی جدید برای این کار بوجودبیاید . مردم ایران در فشار معیشت نیاز دارند که ببینند دولت به فکرشان است. لطفا رسیدگی کنید.اما بی شایبه تبعیض. به شرط آن که فلان باشگاه متمول صنعتی یا نظامی هم مستثنا نشود.
