در شهر شیرگاه سه پل شامل پل قوسی فلزی، پل شاه عباسی و پل راه آهن در کنار هم بر روی رودخانه کسلیان احداث شده و جاذبه ای زیبا در این منطقه ایجاد کرده است.
به گزارش تابناک مازندران، شیرگاه مرکز شهرستان سوادکوه شمالی که برخی نام پیشین آن را خارخون اعلام کردند اما بر اساس اطلاعات جلد سوم فرهنگ جغرافیایی ایران خارخون نام پیشین روستای زیولا در منطقه شیرگاه بوده است.
جاده‌های ارتباطی تهران- شمال، معروف به جاده فیروزکوه، راه آهن تهران- شمال، که بخشی از راه‌آهن سراسری ایران است، از شهر شیرگاه می‌گذرد و 25 کیلومتر از قائم شهر و ۲۰ کیلومتر از زیراب فاصله دارد.
شیرگاه از هر جهتی به غیر از شمال با رشته کوه‌های البرز مرکزی پوشیده شد و از غرب کوه تِرز، از شرق با کوه وِرزک و از جنوب با کوه‌های ساره سر و شاه کوه محاصره است.
شیرگاه محل تلاقی دو رود تالار که از منطقه آلاشت و گردنه‌های دوگل سرچشمه می‌گیرد و دیگری رود کسلیان است، رود کسلیان در بیشتر مواقع سال، آبی روشن و زلال دارد و تنها در زمان بارندگی‌های شدید آب آن کمی گل آلود می‌شود اما تالار در بیشتر مواقع سال به دلیل معادن شن و ماسه در بالادست گل آلود است.
وجود این دو رود و همچنین دره‌هایی به نسبت کم عمق، سبب شد تا شیرگاه دارای پل‌های متعددی شود و آن را به شهر پل‌ها لقب دهند.
یوسف گران پاشا مدیرکل راه آهن شمال در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایسنا، درباره پل راه‌آهنی که در کنار پل شاه عباسی شیرگاه است، اظهار کرد: پل راه آهن شیرگاه در کیلومتر 250+324 شیرگاه به زیراب احداث شد که این پل دارای 12 دهانه کوچک و یک دهانه با طول 30 متری بزرگتر که 6 دهانه کوچک سمت چپ و 6 دهانه دیگر در سمت راست دهانه بزرگ قرار دارد.
وی نوع کاربری پل را بیشتر به عنوان آبرو دانست و افزود: طول کل پل 20/62، عرض آن 90/4 متر و شیب آن صفر درجه است.
گران پاشا تصریح کرد: از آنجایی که خسارت وارده به پل های راه آهن بسیار سنگین و حساس است بازدید مداوم و ارزیابی های دقیق از پل های راه آهن و خود ریل ها انجام می شود.
مدیرکل راه آهن شمال گفت: لایروبی هایی در دهنه پل های راه آهن انجام می شود تا در اثر سیلاب ناشی از آن مشکلاتی ایجاد نشود.
اسفندیار گوران اوریمی معاون عمران و شهرسازی شهرستان سوادکوه شمالی نیز در گفت‌و‌گو با ایسنا، درباره پل قوسی فلزی شیرگاه سوادکوه شمالی، اظهار کرد: در سال ۱۳۸۳ ساخت پل قوسی فلزی شیرگاه آغاز و به دلیل مشکلات مالی در سال ۱۳۸۹ افتتاح شد.
وی با اشاره به اینکه برای ساخت پل قوسی فلزی شیرگاه ۱۵ میلیارد ریال هزینه شد، افزود: این پل کوله هایش از بتن مصلح و گوشواره هایش تا ارتفاع پنج متر آن به صورت بتن وزنی و ۵ الی ۱۰ متر آن بتن مالون است.
گوران تصریح کرد: عرشه پل فلزی قوسی شیرگاه از جنس ST52 و قوس های آن از جنس فولاد ST52 و باقیمانده آن ST37 است.
معاون عمران و شهرسازی شهرستان سوادکوه شمالی یادآور شد: عرض پل قوسی فلزی شیرگاه ۱۴ متر به همراه دو باند سواره رو و پیاده رو با پهنای ۴۰ متر و ارتفاع این پل از کف رودخانه ۱۱ متر است.
وی با بیان اینکه پیش از احداث پل قوسی فلزی، محل تردد خوردروها پل باستانی شاه عباسی بود، گفت: به دلیل ریزش در دو مرحله و همچنین بار ترافیکی بر روی این پل تاریخی پل باستانی شاه عباسی ، تصمیم به ساخت پل فلزی شد.
رضا دانش زاده رئیس میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری سواده کوه شمالی نیز به ایسنا، درباره قدمت و ویژگی های پل شاه عباسی شیرگاه شهرستان سوادکوه شمالی، اظهار کرد: پل شاه عباسی شیرگاه در دوران صفوی در مسیر جاده شاه عباسی قدیم که اصفهان را به اشرف یعنی بهشهر کنونی متصل می کرد، بر روی رودخانه کسلیان بنا شد.
وی با اشاره به اینکه طول پل شاه عباسی شیرگاه ۵۷ متر و پهنای آن ۶ متر است، افزود: این پل دارای دو دهانه که دهانه بزرگتر با طاق هلالی در جهت شمال و دهانه کوچکتر با طاق جناغی در جهت جنوب احداث شد و در مصالح آن نیز از آجر، آجر ساروج و گچ استفاده شد و با شماره ۳۶۶۲ به ثبت ملی رسید.
دانش زاده تصریح کرد: پل شاه عباسی بر روی رودخانه کسلیان یا روشن تلار واقع شده که در مسیر جاده قدیم شاه عباس است.
رئیس میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری سواده کوه شمالی، یادآور شد: پهنای پل شاه عباسی بدون در نظر گرفتن جان پناه ها ۵ متر و ارتفاع از کف رودخانه 9 متر و دهانه آبروی آن 15 متر است که در تاریخ ۱۱ هجری قمری بنا شد.
این مسئول گفت: پل شاه عباسی با قدمت 450 ساله به دلیل بار ترافیکی سنگین در گذشته بر روی آن، در دو مرحله رانش کرد و در سال 1391 با حمایت میراث فرهنگی مازندران مورد بازسازی قرار گرفت.
علی حسن‌نژاد محقق تاریخ در گفت‌و‌گو با ایسنا، با بیان اینکه برای اندازه گیری قدمت و بررسی وضعیت همه پل های تاریخی با دستگاهی وضعیت آنها اندازه گیری می شود، اظهار کرد: برای بناهای تاریخی گارانتی و یا پایانه کار در نظر گرفته نمی شود چرا که ماندگاری آن به تعمیرات و چگونگی نگهداری آنها است.
وی افزود: برخی کارشناسان ابنیه فنی وجود دارند که فعالیت آنها بازدید مدام از پل ها با توجه به جریانات آب هوایی است تا از مشکلات مربوط به پل اطلاعات لازم را بدست آورند.
حسن نژاد با اشاره به اینکه شیرگاه شهر پل ها است، تصریح کرد: پل راه آهن که از نظر فنی حدود ۷۰ سال در حال فعالیت است و همچنین پل شاهپور و شاه عباسی با قدمت 450 ساله که باید برای نگهداری از این بنا ها اقدامات لازم انجام شود از پل هایی که در شیرگاه سوادکوه شمالی وجود دارد.
وی یادآور شد: در شیرگاه وجود دو رودخانه تالار و کسلیان مرکزیتی به این پل ها داد که برای ارتباط بین خیابان ها از احداث پل ها استفاده می کردند.
زهرا اشکیود/ ایسنا