برگزاری کارگاه spss

مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) وابسته به معاونت پژوهشی جهادانشگاهی واحد همدان در راستای ارائه آموزش‌های کوتاه‌مدت فنی‌وحرفه‌ای و با عنایت به نیاز محققان به فراگیری این نرم‌افزار بسیار کاربردی، اقدام به برگزاری کارگاه آموزشی spss کرده است.

به گزارش ایسنا،مدیر اجرایی مرکز افکارسنجی با اعلام این خبر، اظهار کرد: جهادانشگاهی واحد همدان در راستای ارائه آموزش‌های کوتاه‌مدت فنی‌وحرفه‌ای و با عنایت به نیاز محققان به فراگیری این نرم‌افزار بسیار کاربردی، اقدام به برگزاری کارگاه آموزشی spss کرده است.

"اعظم شکوری" با بیان اینکه این کارگاه در 10 جلسه برگزار می‌شود، افزود: در این کارگاه، پس از مروری اجمالی به مباحث اساسی روش تحقیق همچون متغیر و انواع آن، سطوح سنجش داده‌ها، فرضیه و انواع آن که مقدمه استفاده از spss است، به معرفی این نرم‌افزار و محیط آن پرداخته می‌شود.

وی اضافه کرد: در ادامه، پالایش داده‌ها همچون چیستی، نحوه، مراحل و الزامات آن، انواع کدگذاری مجدد و شاخص‌سازی توضیح داده می‌شود و پس از آن، وارد مباحث توصیفی خواهیم شد.

وی ادامه داد: در این بخش، خروجی‌های توصیفی و دستورهای آن در spss، انواع شاخص‌های مرکزی، پراکندگی و توزیع ذکر خواهد شد و در مرحله پایانی که البته گسترده‌ترین آزمون‌ها و امکان‌ها را شامل می‌شود، به بخش تحلیلی(استنباطی) خواهیم رسید و سعی می‌شود انواع فرضیات و آزمون‌های مرتبط با آنها در نرم‌افزار spss توضیح داده شود.

دبیر کارگاه آموزشی spss عنوان کرد: در فرایند آموزش، از مثال‌های متنوع و کاربردی استفاده خواهد شد و کارآموزان به صورت عملی در فرأیند آموزش مشارکت خواهند کرد.

وی در ادامه گفت: نرم‌افزار spss برگرفته از حروف ابتدایی کلمات Statistical Package for Social Science (بسته آماری برای علوم اجتماعی) است، اگرچه در عنوان آمار علوم اجتماعی ذکر شده اما عملاً در بسیاری از رشته‌های دیگر از جمله پزشکی یا زیست‌شناسی نیز کاربردهای گسترده‌ای دارد.

وی تصریح کرد: این نرم‌افزار برای پردازش، توصیف و تحلیل به ویژه هنگامی که با حجمِ زیادی از اطلاعات و داده‌ها مواجه‌ایم، بسیار راهگشا خواهد بود البته تمامی محاسبات آماری را می‌توان به صورت دستی انجام داد اما نقطه قوت spss، تسریع فرآیند محاسبات و تعریف‌شدن فرمول‌های مربوطه در بطن دستورها بدون نیاز به دانستن فرمول‌های پیچیده و طولانی است.

وی افزود: بنابراین فراگیری این نرم‌افزار می‌تواند به دانشجویان و محققان رشته‌های مختلف که به شکلی با عدد و داده سرکار دارند، بسیار کمک کند البته نکته بسیار مهم، آشنایی با مفاهیم روش تحقیق و انواع آزمون‌ها و موارد کاربردهر یک از آنهاست.

وی عنوان کرد: spss نمی‌گوید از کدام دستور یا آزمون استفاده کنید بلکه محقق باید بداند با توجه به ضرورت‌ها، ملاک‌ها و شرایط مختلف از چه آزمونی استفاده کنید و این مهم نیازمند علم به روش تحقیق و مباحث آن است.

مدیر اجرایی مرکز افکارسنجی خاطرنشان کرد: چندان که گفته شد، نرم‌افزار spss در سه بخش پردازش، توصیف و تحلیل کاربرد دارد؛ پردازش به عنوان مقدمه‌ای ضروری اما توصیف و تحلیل دو شاخه‌ مختلف آمار هستند و در ادامه به صورت مختصر به همراه مثال‌هایی، این کارکردها توضیح داده خواهد.

وی در خصوص بخش پردازش گفت: در تحقیقات مختلف، سنجش و گزارش بسیاری از متغیرها دشواری خاص خود را دارد به عنوان مثال پرسش از سن افراد جامعه ممکن است از یک تا 120 سال را شامل شود و گزارش آن چند صفحه جا بگیرد پس بهترین راه، دسته‌بندی سن در چند گروه است و به جای مجاسبات کاغذی به کمک این نرم‌افزار در عرض کمتر از یک دقیقه می‌توان این دسته‌بندی را انجام داد.

وی ادامه داد: یا برای سنجش میزان احساس خوشبختی، نمی‌توان صرفاً از مردم پرسید آیا احساس خوشبختی می‌کنند یا خیر؟ بلکه لازم است برای سنجش علمی و قابل قبول، این احساس را به کمک چند سوال در ابعاد مختلف پرسید و براساس نمره‌ای که در مجموع این سوال‌های اخذ می‌شود، نتیجه‌گیری کرد بنابراین در چنین مواردی، می‌توان به کمک spss فرآیند ادغام سوالات را طی چند ثانیه و بدون خطا انجام داد.

وی یادآور شد: بخش پردازش داده‌ها، سرشار از جزئیات کاربردی بوده بنابراین مرحله‌ای بسیار حساس است چرا که کم و کیف نتایج تمامی گزارش‌های توصیفی و تحلیلی وابسته به این مرحله هستند پس برای عبور موفقیت‌آمیز از این مرحله، لازم است در کنار مطالعات بالا، تجربیات عملی فراوانی داشت.

شکوری در خصوص بخش توصیفی هم گفت: پس از پردازش و آماده‌سازی داده‌ها، نوبت به توصیف آنها می‌رسد. خلاصه کردن و گزارش وضعیت سوالات پرسیده شده در بین مردمی که بررسی شدند به عنوان مثال چند درصد 50 سال داشته‌اند؟ میانگین سنی پاسخگویان چقدر است؟ مردم چقدر احساس خوشبختی می‌کنند؟ چند درصد گفته‌اند احساس خوشبختی بالایی دارند؟ البته نمونه سوال‌های فوق صرفاً برای آشنایی ذهن مخاطب ذکر شده است چرا که بخش توصیفی ساختاری منسجم داشته و دارای قواعدی است. ضمن اینکه، اهمیت این بخش در نرم‌افزار spss زمانی دوچندان می‌شود که با حجم سوالات و داده‌های بسیار زیاد و زمان محدود روبرو هستیم.

وی در خصوص بخش تحلیلی نیز اظهار کرد: این بخش، به نتیجه‌گیری درباره وجود یا عدم وجود رابطه یا تفاوت بین متغیرها می‌پردازد به طوریکه مجموعه‌ای متنوع از آزمون‌های آماری است که به سوالات و فرضیه‌های تحقیق پاسخ می‌دهد، آیا رابطه‌ای بین متغیرها قابل مشاهده است؟ آیا تفاوتی بین گروه‌ها وجود دارد؟ آیا بین سن و احساس خوشبختی رابطه‌ای وجود دارد؟ به عبارت دیگر می‌توان گفت انسان‌ها هر چه مسن‌تر می‌شوند، میزان احساس خوسبختی آنها کمتر می‌شود؟ یا آیا می‌توان گفت زنان بیشتر یا کمتر از مردان احساس خوشبختی می‌کنند؟ همچنین فلسفه وجودی این بخش، ارزیابی قدرت تعمیم‌پذیری و امکان آن است.

وی افزود: مطالعه‌ همه اعضای جامعه را سرشماری می‌خوانند اما تحقیقات محدودی را می‌توان برشمرد که تمامی اعضای مشمول را بررسی کرده باشند بلکه به مصداق ضرب‌المثل «مشت نمونه‌ خروار» تنها نمونه‌ای از جامعه را انتخاب و مطالعه می‌کنند و فرآیند انتقال یافته‌ها و نتایج از نمونه به جامعه که «تعمیم» می‌نامند، به نتیجه می‌رسند.

وی یادآور شد: تعمیم در زندگی روزمره نیز به وفور دیده می‌شود به عنوان مثال از مشاهده رفتارِ خاصِ 3 نفر از دوستان‌مان که اهل شهر A هستند، می‌گوییم کلاً مردم شهر A آنگونه‌اند البته در تحقیقات علمی، تعمیم دارای پیش‌شرط‌ها و محدودیت‌هایی است.