به گزارش
تابناک مازندران، دومین مراسم آئینی و باستانی 26 عیدماه «عید مردگان» در شهرستان قائم‌شهر برگزار شد. جشن آئینی 26 عیدماه هر ساله در روستاها و دهستان کوهساران شهرستان قائم‌شهر و روستاهای سوادکوه برپا می‌شود و این آیین براساس اعتقادات مردم نسل به نسل به ارث رسیده و هر ساله برگزار می‌شود.
علی حسن‌نژاد، پژوهشگر نویسنده و مسئول گروه آئین زندگی مازندران در جشنواره 26 عیدماه در قائم‌شهر درباره اعتقادات و باورهای مردم حاشیه رشته کوه البرز و تاریخ برگزاری جشن 26 عیدماه، به ایسنا می گوید: حکمرانی ضحاک پادشاه ایرانی با کشتار مردم همراه بود و اجازه نداشتن برای عزاداری عزیزانشان اوج این ظلم بود. پس از پیرورزی فریدون بر ضحاک، بستر برای حضور مردم بر مزار در گذشتگانشان فراهم شد.
حسن‌نژاد تصریح می کند: در گفته‌های اساطیری آمده که مردم به پاس پاسداشت این پیروزی که بسترساز فرصت حضور بر سر مزار امواتشان فراهم شد این روز را با پذیرایی‌ها و برگزاری برنامه‌هایی جشن می‌گیرند. این حضور دسته جمعی یک روزه بر سر مزار مردگان نیز نوعی یادآوری مرگ و قدر دانستن فرصت زندگی است.
وی می گوید: براساس سال باستانی مازندران یا همان طبری که 12 ماه و هر ماه 30 روزه است تحویل سال مازندران دوم مرداد است اما این آیین سنتی در بازه زمانی از دهه آخر تیر تا 28 تیر ماه برگزار می‌شود.
حسن‌نژاد که این مراسم را در آمیخته با کارهایی همچون توزیع انواع غذاها و شیرینی‌ها می داند و خاطرنشان می کند: در برخی نقاط مازندران از جمله سوادکوه و دودانگه ساری شیرینی خاص با شکل و شمایل انسان‌ها و ابزار کار کشاورزی و دامداری تهیه و در روز جشن مردگان تهیه و توزیع می‌شود. این باور و اعتقاد وجود دارد که با حک شدن شکل و شمایل ابزار کار حرفه‌های مختلف بر روی این شیرینی، ماندگاری راه، روش و کردار گذشتگانمان را نشان می‌دهند.
این محقق فرهنگ عامه مازندران به نانی با عنوان «سالگرده» که در این روز تهیه و توزیع می‌شود اشاره و می افزاید: قرار داشتن 12 عقربه ساعت بر روی این نان‌ها به عنوان سمبل گذشت یک سال است تا تذکری به همگان برای گذر عمر باشد و در زبان‌های کهن «سال» به معنای خورشید است و «سالگرد» یعنی گذشتن یک سال است.
وی به برگزاری آیین‌هایی در مناطق کوهستانی و ییلاقی استان از جمله آمل، لاریجان و سوادکوه اشاره و می گوید: غروب روز 26 عید ماه نوعی گیاه وحشی با نام «گون» به نشانه اعلام برگزاری عید مردگان در سطح روستا چرخانده می‌شود که به این آیین «نورگَوِن» گفته می‌شود.
حسن نژاد با اشاره به اینکه روشن کردن شمع تهیه شده از روغن گیاهی به عنوان پیش درآمد برگزاری این جشن است و از شب قبل انجام می‌شود، می افزاید: انجام این کار همچنان در برخی مناطق مازندران از جمله دودانگه ساری باقی مانده و انجام می‌شود و مردم این مناطق شمع‌ها را در ایوان خانه‌ها و بر سرمزار مردگان خود روشن می‌کنند.
مهدی خلیلی باستان شناس، پژوهشگر و نویسنده مازندرانی نیز در این جشنواره آیینی درباره تاریخ شهرستان قائم‌شهر، باورها و آئین‌های کهن و ظرفیت های مهم گردشگری این منطقه از ایران عنوان و به ایسنا می گوید: پیش از صحبت از تاریخ هر منطقه، باید به بافت زمین، اقلیم، جغرافیا و جغرافیای تاریخی توجه کرد و با توجه به ویژگی‌های زمین شناختی و جغرافیای اقلیمی شهرستان قائم‌شهر، بستری را برای یک جانشینی از طی سه هزار سال قبل را فراهم آورده است. قائم‌شهر در دامن طبیعت البرز شمالی جای گرفته و با تکیه بر پیشینة باستانی و تاریخی، آیینه تمام نمای کهن بوم طبرستان است. با برگزاری چنین آیین‌هایی می‌توانیم گذشته خود را زنده نگه داریم و همچنین آیندگان باید این آیین‌ها را بخاطر بسپارند و اجرا کنند.
عباد طیبی سیف کتی فعال حوزه فرهنگ و محیط زیست و عضو ستاد اجرایی دومین مراسم آئینی 26 عید ماه در حاشیه این جشن باستانی، می گوید: در نظر داریم با توجه به ظرفیت‌های موجود گردشگری، کشاورزی و منابع با ارزش طبیعی جشن‌های مختلفی در منطقه برگزار کنیم. با ترویج و حفظ این آئین‌ها و اعتقادات و باورها می‌توانیم در آگاهی بخشی و توانمند سازی مردم منطقه در حوزه حفظ منابع طبیعی و تاریخی مخصوصاً پاسداری ازجنگل‌های هیرکانی و توسعه گردشگری و کمک به اقتصاد مردم منطقه نقش بسزایی ایفا کنیم.
به گزارش ایسنا، به منظور ترویج و حفظ فرهنگ اصیل مازندرانی برای کودکان حاضر در مراسم بازی محلی و با طرح پرسش و پاسخ مسابقاتی اجرا شد که بسیار مورد توجه مردم واقع شد.