مزیت کشت برنج در گیلان و مازندران
استانهای گیلان،گلستان و مازندران، از نعمت خدادادی یعنی باران فراوان برخوردارند ، به همین حهت استانهای شمالی کشور نسبت به بقیه مناطق کشور مزیتی برای کشت برنج دارند، زیرا بهره وری کشت برنج در آن مناطق بسیار پایین است. سالهاست مقامات دولتی ، کارشناسان و شهروندان مسئول در مورد ابعاد رو به گسترش کمبود آب در ایران هشدار می دهند.
به گزارش تابناک مازندران،به گفته کارشناسان بحران آب بسیارجدی است. در اکثر مناطق، سطح آب به شدت پایین رفته، سطح آب دریاچه ها شدیدا کم شده و سطح آب سدها کاهش یافته است که بسیار نگران کننده است و باید چاره ای اندیشید.
البته هر از گاهی توسط جامعه شناسان هشدارهایی مبنی برایجاد چالش های جدی ناشی از بحران کم آبی هر ازچندگاهی مطرح می شود. خشکسالی و بحران کمبود اب در ایران از مرز هشدارها گذشته است. سالهاست مقامات دولتی ، کارشناسان و شهروندان مسئول در مورد ابعاد رو به گسترش کمبود آب در ایران هشدار می دهند. کاهش سطح آب و خشک شدن دریاچه ها، پائین رفتن بستر آبهای زیرزمینی در بسیاری از نقاط کشور، خشک شدن آب برخی رودخانه ها، کاهش سطح ذخیره آب پشت اغلب سدهای کشور، تخلیه تعدادی از روستاها طی چند دهه گذشته، خالی شدن چندین روستا در حاشیه دریاچه هامون، گسترش کویروبیابان های لایزرع وخشک، هر روز سرزمین ما و ساکنان آنرا به سوی یک فاجعه ملی و زیست محیطی نزدیک تر می کند.
جالب این که در سال 93 بیش از 833 هزار تن هندوانه صادر شد که برای تولید آن حدود 208 میلیارد لیتر آب مصرف شده بود. برای کشوری که مشکل خشکسالی و کم آبی دارد این میزان مصرف آب برای تولید محصولی غیر استراتژیک بسیار زیاد است. برای کنترل مصرف آب برنامه تولید، کشت و صادرات محصولات آب بر بویژه هندوانه در دست بررسی وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد. معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی که این موضوع را عنوان کرده با اشاره به اینکه کشت محصول هندوانه در شرایطی که با محدودیت منابع آب مواجهیم توجیه اقتصادی ندارد می‌گوید «الگوی کشت در هر منطقه‌ای از کشور باید بر اساس میزان منابع آب و شرایط خاک اجرایی شود. هندوانه از محصولاتی است که در طول دوره رشد به آب زیادی نیاز دارد بنابراین تولید این محصول در کشور بویژه در مناطقی از جمله استان‌هایی که دچار بحران محدودیت منابع آبی است به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد. صادرات این محصول نیز مقرون به صرفه نیست و درآمدی که از صادرات هندوانه به دست می‌آید در مقایسه با میزان آبی که مصرف شده است توجیه پذیر نیست.
دبیر انجمن برنج ایران، می گوید: بیشترین میزان کشت برنج مربوط به استانهای گیلان و مازندران با سطح زیر کشت تقریبی 230 هزار هکتار است.
به هر روی ، هر چند چالش‌های مصرف بهینه آب در کشور را نمی‌توان فقط به کشت چند محصول کشاورزی محدود کرد. نبود سند ملی آب (طرح جامع آب) به روز و مورد تأیید همه بخش‌ها تلفات به حساب نیامده در شبکه‌های توزیع آب شرب، وضعیت شبکه‌های فاضلاب شهری و روستایی، وضعیت رودخانه‌های مرزی و حوضه‌های آبریز مشترک با کشورهای همسایه و ساختار مدیریت منابع آب و اقتصاد آب از جمله چالش‌های اصلی بخش آب است که متولیان مدیریت مصرف آب به آن اشاره می‌کنند. به عنوان مثال اگر میزان بهره وری آب به 2 کیلوگرم افزایش پیداکند، نیاز به آب در بخش کشاورزی از حدود 92 میلیارد مترمکعب به 53 میلیارد متر مکعب می‌رسد که این موضوع صرفه‌جویی عظیمی در مصرف آب خواهد بود. از سوی دیگر درسال1371 و همچنین در سال‌های بعد درقالب برنامه پنجم توسعه، دولت مکلف شد که آبیاری در بخش کشاورزی را مکانیزه کند. بنابر آمار اگر دولت‌ها سالانه حدود 5 درصد براساس این تکلیف عمل کرده بودند امروز همه زمین‌های کشاورزی در سطح کشور به صورت مکانیزه آبیاری می‌شد.